Iddo Rootliep van Stedin startte met de feiten: "We gebruiken en wekken met z'n allen veel elektriciteit op. De vraag naar transport van die elektriciteit is op een aantal momenten per jaar groter dan de beschikbare transportcapaciteit." Dit noemen we congestie - het net is dan overbelast. De oorzaak ligt in de energietransitie die sneller gaat dan de netbeheerders het net kunnen uitbreiden. Tegen 2030 verwacht Stedin een explosieve groei van de vraag naar (duurzame) elektriciteit. Dit kan gaan om 6,7 keer meer geïnstalleerde laadinfrastructuur, 2,9 keer meer warmtepompen en 2,2 keer meer zonne-energie ten opzichte van 2024. Het stroomnet is daar nog niet klaar voor.
Achter de voordeur oplossenVoor ondernemers betekent dit dat nieuwe aansluitingen van grootverbruikers (>3x80A) op een wachtlijst komen. Consumenten en kleinzakelijke gebruikers kunnen vooralsnog wel worden aangesloten, maar ook zij kunnen last van spanningsklachten krijgen. “90% van de netcongestie kunnen we achter de voordeur oplossen.” Deze hoopvolle boodschap bracht Dave Lusthof van Cinergie. Als energieadviseur deed hij onderzoek op bedrijventerrein 't Scheur/Koggehaven en concludeerde dat bedrijven in de meeste gevallen zelf de oplossing in handen hebben. “Het stroomverbruik en daarmee mogelijke netcongestie visualiseren is de eerste stap”, aldus Lusthof. “Dan zie je dat het probleem vaak beperkt is in de zin van hoe vaak het optreedt.” Zijn aanpak bestaat uit drie pijlers:
- Besparen: Energiebesparende maatregelen die het maximaal gebruikt vermogen (kW) verminderen.
- Spreiden: Flexibiliteit opzoeken en pieken verminderen door slim gebruik te maken van gebouwbeheersystemen en load balancing bij laadpalen.
- Toevoegen: Blokcontracten met de netbeheerder, zonnepanelen, batterijen of noodaggregaten.
Samenwerking als sleutel tot succesBart Blokland van 3VAS deelde de ervaring van Schiphol Trade Park, de eerste energyhub van Nederland op een bedrijventerrein. De resultaten zijn indrukwekkend. Sinds 2023 vermijden zij daar jaarlijks 31.000 draaiuren van generatoren en gebruiken ze 500.000 m³ minder aardgas. Daardoor besparen ze 500.000 euro aan inkoopkosten en stoten ze 900 ton CO2 minder uit. De oplossing ligt in samenwerking, aldus Blokland. Kritische succesfactoren zijn urgentie, een probleemeigenaar, innerlijke kracht van de lokale organisatie, samenwerking met netbeheerders, stuurbaar flexibel vermogen en een gezonde waardenpropositie.
Wat kunnen ondernemers zelf doen?Stedin werkt graag samen met bedrijven om congestie te verminderen. Bedrijven kunnen vergoedingen ontvangen als zij flexibel stroom kunnen afnemen en terugleveren. Daarnaast kunnen ondernemers ook met verschillende maatregelen 'achter de meter' aan de slag:
- Spitsmijden: Energie gebruiken buiten piekmomenten.
- Eigen opwek: Zonne-energie zelf gebruiken en dus niet terugleveren aan het net.
- Slim laden: Laden met laag vermogen bij weinig aanbod, hoog vermogen bij veel aanbod.
- Energieopslag: Elektriciteit opslaan in batterijen voor gebruik op een later moment.
De toekomst: van probleem naar kansDe bijeenkomst maakte duidelijk dat netcongestie niet alleen een probleem is, maar ook kansen biedt. Ondernemers die nu investeren in slimme energie-oplossingen, lopen voor op de concurrentie en kunnen zelfs aan flexibiliteit verdienen. “Groepsafspraken met de netbeheerder? Alleen als het écht niet anders kan”, concludeerde Lusthof. “Maar als het moet, dan wel slim en met z'n allen.” De kennissessie liet zien dat met de juiste aanpak en samenwerking ondernemers de energietransitie een extra impuls kunnen geven. Meer weten? Bekijk hier
de handout met de slides van de bijeenkomst.
Zelf aan de slag?Voor ondernemers die aan de slag willen, biedt IKV, de gemeente Vlaardingen en de Green Business Club Waterweg vervolgtrajecten aan. De komende periode maken we duidelijk wat zij de ondernemers concreet kunnen aanbieden. Projectleider Geerke Versteeg werkt aan het project ‘Verduurzaming Bedrijventerreinen Vlaardingen’ en helpt graag bij het verkennen van concrete stappen.
Interesse in energie besparen, een energiescan of vragen over netcongestie? Neem contact op via
geerke@ikv.nu.